Lindi në vitin 957 në Paflagoni të Azisë së Vogël. Prindërit e tij të shquar, Vasil dhe Evgjeni (në vend tjetër: Theofano) e dërguan në moshë të re pranë xhaxhait të tij oborrtar në Konstandinopojë që të studionte dhe të shquhej. U bë oficer i rangut të lartë, edhe pse këtë gjë nuk e kishte dhe aq qejf, sepse ishte njohur me Simeon Shpresëtarin, një murg të Manastirit të Studitit. Pasi kishte parë dy vegime, u shkëput krejtësisht nga bota dhe në moshën 27-vjeçare hyri si praktikant në Manastirin e Studitit. Pas një viti u vendos në Manastirin fqinj të Shën Mamas, ku u dorëzua murg (987).
Po atë vit, pas vdekjes së igumenit Andon, u zgjodh pasardhës i tij dhe u dorëzua prift. Shenjtëria (bëri edhe mrekulli), dhuntia didaktike, mençuria e tij, shumë shpejt e bënë manastirin deri atëherë të parëndësishëm, një qendër mbarëkristiane. Ringjalli nga harresa “Teorinë” dhe jetën mistike të Etërve të vjetër dhe këmbënguli për mundësinë për të parë Perëndinë, për shkëlqimin e “Dritës së pakrijuar”. Ai dallonte tre stade të hyjnizimit: praktikën (përpjekje për virtytin), dijen (e Perëndisë) dhe theologjinë (teori, pamje e mistereve hyjnorë). Në vitin 1012 ai la drejtimin e vëllazërisë dhe iu përkushtua jetës izikaste (të qetësisë dhe heshtjes) dhe të shkruarit.
U internua (1019 ose 1020), sepse nderonte si shenjtor jerontin e tij, tashmë të fjetur, Simeon Shpresëtarin. U thirr përsëri shumë shpejt, por ai nuk donte të braktiste manastirin e ri të Shën Marinës që kishte ngritur në vendin e internimit. Fjeti në vitin 1035. Përvoja direkte personale e Perëndisë dhe shkrimet e tij të shkëlqyera (“Himne të dashurive hyjnore”, “Kapitale”, Vepra katekiste, letra, shkrime kundërshtuese) i dhanë atij titullin “Theolog” – pas apostullit Joan (26 shtator) dhe Grigor nazianzinit (25 janar). Ai kremtohet më 12 tetor, ngaqë data e saktë e përkujtimit të tij (12 mars) bie nën hijen e Kreshmës së Madhe.
Mbrapa
